Хяналт шалгалтын талаар: ХЭҮКомиссын 2018 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний 1.2-д "Төвлөрсөн хорих анги, цагдан хорих байр, захиргааны журмаар албадан саатуулах, баривчлах байранд хяналт, шалгалт зохион байгуулах” гэж заасны дагуу Комиссын даргын баталсан удирдамжийн дагуу нээлттэй өдрийн хүрээнд дараах шалгалтуудыг зохион байгууллаа.Үүнд:   Д/Д Хамрагдсан байгууллага Хугацаа Тайлагнасан байдал/Хэнд илтгэх хуудас явуулсан гэх мэт/ 1 Архангай аймаг дахь ШШГазрын харьяа Цагдан хорих байр 04 дүгээр сарын 09-ны өдөр     Шалгалтын тэмдэглэлийг холбогдох материал, судалгааны дүнгийн хамт ЗХАХэлтсийн дарга Ө.Ундрах, ГХШХэлтсийн ахлах референт Л.Дүгэрсүрэн нарт хүргүүлсэн болно. 2 Архангай аймаг дахь Цагдаагийн газрын Эрүүлжүүлэх баривчлах байр 04 дүгээр сарын 09-ны өдөр 3 Архангай аймаг дахь Онцгой байдлын газрын ажилтан алба хаагч нарын хөдөлмөрлөх эрхийн хэрэгжилт 04 дүгээр сарын 10-ны өдөр 4 Архангай аймаг дахь Нэгдсэн эмнэлгийн үйлчилгээний чанар хүртээмжийн байдал 04 дүгээр сарын 10-ны өдөр Нийт хяналт шалгалтын тоо-4 Судалгаа, бодлогын дүн шинжилгээний талаар: ХЭҮКомиссын 2018 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний 1.3-д төвлөрсөнБодлогын дүн шинжилгээ, хүний эрхийн боловсролын хэлтсээс өгсөн үүрэг даалгавар, ажлын графикийн дагуу 2 сар тутамд тодорхой эрхийн чиглэлээр орон нутаг дахь хүний эрхийн зөрчил, төрийн болон төрийн бус байгууллагын зүгээс уг эрхийн дагуу ямар үйл ажиллагаа зохион байгуулсан, тоон статистик мэдээлэл зэрэгт хэрэгжилтийн талаар судалгаа хийж тухай бүр заасан хугацаанд БДШХЭБоловсролын хэлтсийн хариуцсан ахлах референт З.Өнөржаргалд хүргүүлсэн. Тухайлбал: "Бэлчээрийн талхалт буюу үлийн цагаан оготно түүний хор хөнөөл”, "Эрүүл мэндээ хамгаалуулах, эмнэлгийн тусламж авах эрхийн төлөв байдал”, "Хөгжлийн бэрхшээлтэй, малчин өрхийн, ядуу эмзэг бүлгийн хүүхэд болон хөдөлмөр эрхлэгч хүүхдийн сургууль завсардалт ба сурч боловсрох эрхийн төлөв байдал” гэсэн сэдвийн хүрээнд Цагдаагийн газар, Прокурорын газар, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар, аймгийн Засаг даргын Тамгын газар, Архангай аймаг дахь сум дундын шүүх, Боловсрол соёл, урлагийн газар, Статистикийн хэлтэс зэрэг байгууллагуудаас мэдээлэл цуглууж, мэдээлэлд тулгуурлан дүн шинжилгээ хийж ажиллалаа. Хүлээж авсан гомдлын тоо, мэдээлэл: Хүлээн авсан гомдлын тоо Ажиллагаа хийсэн гомдлын тоо Ямар ажиллагаа хийсэн Ямар эрхийн асуудал             5           5 1.2018.01.15-ны өдөр иргэн Цогзолмаагаас ирүүлсэн гомдлыг Монгол Улсын Хүний Эрхийн Үндэсний Комиссын тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.2. Комиссын гишүүн нь хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалт, шүүхийн шатанд байгаа болон хянан шийдвэрлэгдсэн эрүү, иргэний маргааны талаарх гомдлыг хүлээн авахгүй" гэж заасны дагуу иргэн Цогзолмаад хууль зүйн зөвлөгөө өгч гомдлыг хаасан Төрийн байгууллага албан тушаалтанд өргөдөл гомдол гаргах 2.2018.01.26-ны өдөр иргэн Доржпаламын гомдолд ажиллагаа хийхэд Доржпаламын холбогдсон эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгоогүй, мөн АТГ-аас гомдлыг шалгаж хариу ирүүлээгүй байгаа учраас хууль зүйн зөвөлгөө өгөөд гомдлыг хаасан   Хууль бусаар барьвчлах 3.2018.01.16-ны өдөр иргэн А.Галбадрах, Г.Нямбаяр нараас ирүүлсэн гомдолд ажиллагаа хийж, газрыг олгуулж гомдлыг шийдвэрлэсэн Эзэмших ашиглах 4.2018.04.16-ны өдөр иргэн С.Цэцэгмаагаас ирүүлсэн гомдолд ажиллагаа хийх явцад хариуцагч тал гомдол гаргагч С.Цэцэгмаагийн тэтгэврийг тогтоож өгсөн тул 2 талыг эвлэрүүлж гомдлыг шийдвэрлэсэн   Тэтгэвэр тэтгэмж 5.2018.05.05-ны өдөр иргэн Б.Батбаяраас ирүүлсэн гомдолд ажиллгаа хийж хариуцагч М.Батболдтой дараах нөхцөлөөр эвлэрсэн тул 1.Илүү цагийн мөнгө, хөдөлмөр хамгааллын хувцасыг өчигдөр олгосон. 2.Үр дүнгийн урамшууллалыг 6 дугаар сарын цалин дээр бодож олгох. 3.Гэрээний хугацааг дуустал ажиллуулаад ээлжийн амралтыг олгох талаар тус тус эвлэрсэн болно. Иймд гомдолыг Монгол улсын хүний эрхийн үндэсний комиссын тухай хуулийн 17 дугаар зүйлийн 17.1.4-т заасны дагуугомдлыг тус тус шийдвэрлэж ажилласан   Хөдөлмөрлөх Хууль зүйн зөвлөгөөний талаар: Жилийн хугацаанд нийтдээ 44 иргэнд биечлэн-40 удаа , утсаар- 4 иргэнд хүний эрх, эрх чөлөө зөрчигдсөний улмаас учирсан хохирлыг арилгуулах, сэргээн эдлүүлэх асуудлаар холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд хандах талаар хууль зүйн зөвлөгөө өгч ажилласан. Эрхийн төрлөөр ангилвал: № Зөвлөгөө өгсөн хүний тоо Цаг Ямар эрхийн асуудал Хэдэн удаа/давтамж/ 1 16 иргэн 580 минут Хууль зүйн туслалцаа авах 1 2 3 иргэн 47 минут Халдашгүй чөлөөлтэй байх 2 3 11 иргэн 402 минут Хөдөлмөрлөх 1 4 5 иргэн 168 минут Эд мөнгөний тусламж авах 1 5 1   30 минут Өмчлөх эрх 1 6 1 45 минут Шударга шүүхээр шүүлгэх 1 7 5 иргэн 225 минут Нийгмийн халамж хүртэх 1 8 1 иргэн 40 минут Өндөр наслах 1 9 1 иргэн 30 Төрийн байгууллага албан тушаалтанд өрөгдөл гомдол гаргах 1 44 иргэнд 1567 минут Сургалтын талаар: ҮАТ 2.1.3 хүрээнд: Нийт 9 удаагийн сургалтаар нийт 374 хүнийг хамруулж хүний эрхийн мэдлэг, ойлголт өгч ажилласан.   № Сургалтын сэдэв, агуулга Хэнд Цаг Оролцогчдын тоо Нийт Эр   Эм   1 Хүний эрхийн ойлголт, хандлага, Хөдөлмөрлөх эрх, Жендэрийн тэгш эрх   ЕБС-ийн ахлах, дунд ангийн сурагч, Төрийн байгууллагын алба хаагч, эмэгтэйчүүд 23.5 49 325       Нийт 23.5 374 Сурталчилгааны талаар: Дотроо дараах 3 хэсгээс бүрдэнэ. Үүнд: 1.Тайлангийн хугацаанд нийт 29 удаагийн сурталчилгааг 484 хүнд хүргэн ажиллалаа. Үүнд: Архангай аймгийн ЗДТГ-гэсэн fece хуудас-6 удаа , лейд самбар-2 удаа , Монголын радио-1 удаа , орон нутгийн АВ телевизээр-2, Архангайн толь сонин-18 удаа тус тус Хүний Эрхийн Үндэсний Комиссын болон Архангай аймаг дахь референтын явуулж буй үйл ажиллагаа, гомдол хүлээн авах, хууль зүйн зөвлөгөө өгөх, сургалт сурталчилгааны ажлыг хэрхэн төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран явуулах талаар сурталчилгаа хийж ажиллажээ. 2.Цахим хуудас: Цахим хуудасаар дамжуулан явуулж байгаа үйл ажиллагааны талаарх мэдээллээ нийтэлж зурган файлаар баяжуулж ажиллаж байна. 1, 2, 3, 4, 5 дугаар сард тус бүр- 4, 6 дугаар сард-3 мэдээ нийт-23 удаа мэдээлэл цахим хуудаст оруулсан байна.